สำหรับโลกยุคดิจิทัล ที่ชีวิตประจำวันของคนส่วนใหญ่ต้องอยู่กับหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือสมาร์ตโฟน ‘สายตาสั้น’ จึงเป็นปัญหาที่ยากจะหลีกเลี่ยง และยิ่งค่าสายตาสั้นมากเท่าไร ก็ยิ่งกระทบกับการใช้ชีวิตมากเท่านั้น อย่างไรก็ตาม ปัญหาสายตาสั้นนั้นมีวิธีแก้ โดยบทความนี้จะพาไปทำความเข้าใจภาวะสายตาสั้น พร้อมคำแนะนำในการเลือกวิธีที่เหมาะสมกับแต่ละคน รวมถึงช่วยตอบปัญหาที่หลายคนสงสัยให้กระจ่าง
รู้จักปัญหาสายตาสั้น
ภาวะสายตาสั้นหรือที่เรียกในทางการแพทย์ว่า ‘Myopia’ เป็นความผิดปกติของการมองเห็นที่เกิดจากลูกตามีความยาวมากเกินไป หรือกระจกตามีความโค้งมากกว่าปกติ ทำให้แสงที่ผ่านเข้ามาในตาไปโฟกัสอยู่ด้านหน้าจอประสาทตา แทนที่จะตกลงบนจอประสาทตาพอดี ส่งผลให้มองเห็นภาพระยะไกลไม่ชัดเจน แต่สามารถมองเห็นวัตถุใกล้ตัวได้ชัดเจนตามปกติ
ปัจจัยที่ทำให้เกิดสายตาสั้นมีทั้งกรรมพันธุ์และสิ่งแวดล้อม เช่นหากพ่อแม่มีสายตาสั้น ลูกก็มีโอกาสสูงที่จะมีสายตาสั้นเช่นกัน นอกจากนี้ การใช้สายตาอย่างหนัก เช่น การจ้องจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือเป็นเวลานาน การอ่านหนังสือในที่แสงน้อย หรือการไม่ให้ดวงตาได้พักอย่างเหมาะสม ก็สามารถเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดภาวะสายตาสั้นได้เร็วขึ้น
วิธีแก้สายตาสั้นที่เหมาะสม
แว่นตาและคอนแท็กต์เลนส์
ปัญหาสายตาสั้นมีวิธีแก้ที่ง่ายและสะดวกที่สุดคือ การสวมใส่แว่นตาและคอนแท็กต์เลนส์ โดยแว่นตาจะช่วยให้แสงที่เข้าตาถูกปรับให้ไปโฟกัสที่จอประสาทตาได้อย่างถูกต้อง ขณะที่คอนแท็กต์เลนส์เป็นตัวเลือกที่เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่ต้องการใส่แว่นตาตลอดเวลา
- แว่นตา เลนส์แว่นตาจะช่วยหักเหแสงให้ตกลงบนจอประสาทตาพอดี ทำให้มองเห็นได้ชัดเจนขึ้น อย่างไรก็ตาม การเลือกแว่นควรปรึกษาจักษุแพทย์หรือนักทัศนมาตรเพื่อวัดค่าสายตาที่แม่นยำ และตัดเลนส์สายตาสั้นที่เหมาะสมกับการใช้งาน
- คอนแทกต์เลนส์ อีกทางเลือกที่สะดวกสำหรับผู้ที่ไม่ต้องการสวมแว่น แต่ต้องระมัดระวังในเรื่องการดูแลรักษาความสะอาดเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และควรใช้ตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
การปรับพฤติกรรมการใช้สายตา
การปรับพฤติกรรมการใช้สายตาสามารถช่วยชะลอการเพิ่มขึ้นของสายตาสั้นและลดความเมื่อยล้าของดวงตาได้ วิธีที่แนะนำ ได้แก่
- กฎ 20-20-20 : ทุก ๆ 20 นาที ควรมองไปที่วัตถุที่อยู่ห่างออกไป 20 ฟุต เป็นเวลาอย่างน้อย 20 วินาที เพื่อให้ดวงตาได้พัก
- เพิ่มระยะห่างจากหน้าจอ : ควรนั่งห่างจากหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถืออย่างน้อย 50-60 ซม.
- ใช้แสงที่เหมาะสม : หลีกเลี่ยงการอ่านหนังสือหรือใช้คอมพิวเตอร์ในที่แสงน้อย เพราะจะทำให้ดวงตาต้องเพ่งมากขึ้น
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับสายตาสั้น
สายตาสั้นเท่าไรถึงตาบอด ?
หนึ่งในคำถามที่พบบ่อยที่สุดเกี่ยวกับภาวะสายตาสั้นคือ สายตาสั้นเท่าไรถึงตาบอด ? คำตอบนั้นไม่ตายตัว ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล แต่สามารถอธิบายได้ว่าภาวะสายตาสั้นมาก (High Myopia) หรือค่าสายตาสั้นที่มากกว่า -6.00D ขึ้นไป อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคทางตาต่าง ๆ โดยเฉพาะภาวะที่เรียกว่า ‘จอประสาทตาหลุดลอก (Retinal Detachment)’
จอประสาทตาหลุดลอก คือภาวะที่จอประสาทตาแยกตัวออกจากตำแหน่งเดิม ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน อาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นถาวรได้ ภาวะนี้พบได้บ่อยขึ้นในผู้ที่มีสายตาสั้นมาก เนื่องจากรูปทรงลูกตาที่ยาวผิดปกติอาจทำให้จอประสาทตามีความเปราะบางกว่าคนทั่วไป
ดังนั้น ผู้ที่มีสายตาสั้นมากควรได้รับการตรวจเช็กสุขภาพตาเป็นประจำ เพื่อเฝ้าระวังและลดความเสี่ยงจากภาวะที่อาจเป็นอันตรายต่อการมองเห็นในระยะยาว
สายตาสั้นเพิ่มขึ้นปีละเท่าไร ?
กล่าวได้ว่าภาวะสายตาสั้นนั้นไม่สามารถลดลงได้เองตามธรรมชาติ มีแต่ที่ค่าสายตาสั้นจะเพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ เท่านั้น และถ้าถามว่า สายตาสั้นเพิ่มขึ้นปีละเท่าไร ? คำตอบคืออัตราการเพิ่มขึ้นของสายตาสั้นแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่มักเพิ่มขึ้นเร็วในวัยเด็กและวัยรุ่น โดยจากสถิติพบว่า
- เด็กและวัยรุ่นอายุไม่เกิน 18 ปี มีแนวโน้มที่ค่าสายตาสั้นจะเพิ่มขึ้นปีละประมาณ 0.50D – 1.00D (Diopter)
- เมื่ออายุเข้าสู่ช่วง 18-20 ปี อัตราการเพิ่มของสายตาสั้นมักจะชะลอลงหรือคงที่ แต่หากยังมีพฤติกรรมที่ต้องใช้หน้าจอเป็นเวลานาน โดยไม่มีการพักสายตาอย่างเหมาะสม ก็อาจมีแนวโน้มเกิด “ค่าสายตาสั้นเทียม” (Pseudomyopia) ได้
สำหรับภาวะสายตาสั้นเทียม คือภาวะที่เกิดจากการเพ่งสายตาในระยะใกล้ต่อเนื่องเป็นเวลานาน ทำให้กล้ามเนื้อปรับโฟกัสของตาเกร็งผิดปกติ เมื่อวัดสายตาจะพบว่าค่าสายตาสั้นเพิ่มขึ้น แต่หากปล่อยให้ดวงตาได้พักหรือคลายกล้ามเนื้อตาอย่างเหมาะสม ค่าสายตานั้นอาจกลับมาใกล้เคียงกับค่าสายตาเดิมได้
ดังนั้น การตรวจสายตาเป็นประจำและการดูแลพฤติกรรมการใช้สายตาในชีวิตประจำวันจึงเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะไม่เพียงจะช่วยป้องกันไม่ให้สายตาสั้นเพิ่มขึ้นเท่านั้น แต่ยังช่วยแยกแยะได้ชัดเจนระหว่างสายตาสั้นจริงกับสายตาสั้นเทียมอีกด้วย
เมื่อได้รู้แล้วว่าสายตาสั้นเกิดจากอะไร และมีวิธีแก้อย่างไรบ้าง ดังนั้น อย่าปล่อยให้ปัญหาสายตาสั้นเป็นอุปสรรคต่อการใช้ชีวิต แนะนำเข้ามารับคำปรึกษาที่ร้านแว่นตาโอคูระ เรามีทั้งคุณหมอนักทัศนมาตรและช่างเทคนิคประสบการณ์สูงที่จะช่วยแนะนำอย่างใกล้ชิด พร้อมให้บริการรับตัดเลนส์สายตาสั้น ยาว เอียง ในราคาคุ้มคุณภาพ ตรวจวัดสายตาแบบครบวงจร ร้านแว่นของเราคัดสรรกรอบแว่นจากหลากหลายแบรนด์ ไม่ว่าจะเป็น Lindberg, Gucci, Guilchy และอีกมากมายให้เลือกเป็นเจ้าของ ทั้งแบบโดดเด่นสะดุดตา เรียบหรูคลาสสิก ทะมัดทะแมงสไตล์สปอร์ต หรือ กรอบแว่นน้ำหนักเบา เหมาะสมกับทุกการใช้งานและไลฟ์สไตล์ สนใจติดต่อได้ที่เบอร์ 081-611-6823 หรือ LINE @occura
ข้อมูลอ้างอิง:
- What Is Myopia (Nearsightedness)?. สืบค้นเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2568 จาก https://www.webmd.com/eye-health/nearsightedness-myopia